Sau trận mưa rào cuối ngày, thời tiết bỗng mát dịu hơn so với một tuần nắng nóng trước đó, sợ mất điện nên hai bà cháu Hải Bắc ăn tối sớm hơn mọi ngày. Cuối tuần là thời gian thích hợp cho việc đi chơi, do vậy chỉ chút nữa đường làng sẽ dập dìu từng đám thanh niên phì phèo thuốc lá đi tán gái làng.

Vừa buông đũa thấy trời sẩm tối, Hải Bắc dắt xe nhà khỏi nhà vội vã quên luôn việc chào bà nội, anh chàng sợ nếu gặp cơn mưa tiếp theo, đường tới nhà cô bạn gái bên xóm Vạn khó đi, bởi lúc ngập sẽ không thấy đâu là ao hồ, đâu là con đường nhỏ. Yêu nhau được gần ba năm, tuy nhiên Hải Bắc cảm thấy hai người như có duyên nợ từ muôn kiếp trước, ở ngôi làng cổ này, việc nên vợ nên chồng sau vài tháng yêu nhau là bình thường. Thời gian yêu nhau, dưới ánh trăng mờ tỏ, cây gạo đầu ngõ nhà bạn gái Hải Bắc đã chứng kiến đôi trẻ nhiều lần trao nhau nụ hôn say đắm. Sống ở quê không không ai rảnh để yêu chơi, yêu bời như ngoài nơi phố thị, bởi thế nhiều người đã cưới ngay khi gặt xong vụ mùa, chưa kể nhiều đôi còn bỏ qua giai đoạn tìm hiểu chỉ nhờ mai mối cũng con đàn cháu đống cùng nhau. Nói đúng ra tình yêu của Hải Bắc đã đủ sâu nặng cũng như thời gian tìm hiểu, giờ đây chỉ cần một đám cưới để mối tình được kết tinh thành duyên vợ chồng.

Dân làng Văn Xá hay nói “phép vua thua lệ làng”, bởi thế nhà nào có con gái đến tuổi cập kê, ngay khi dùng bữa tối xong, bao giờ ông bố cũng pha một ấm trà đặc, bà mẹ sẽ đi xích chó ra sau vườn rồi mở hé cổng, khi có trai làng ghé vào chơi, các vị song thân thường lui ra ngoài hè hoặc ra đầu ngõ ngồi cho tụi trẻ được thoải mái. Nhà nào tối đến càng đông đám trai làng ghé chơi, bố mẹ cô gái càng nở mặt cùng hàng xóm láng giềng do con gái mình xinh đẹp, đảm đang nên nhiều thanh niên để mắt tới. Ở trong làng không hiếm chuyện bi hài việc đi tán gái, nhiều anh chàng non gan thường tiết kiệm tiền mua bao thuốc để mời mấy người bạn hộ tống mình tới nhà người đẹp, nếu không rất có thể lúc ra về lại bị đám táo tợn hơn ở khác thôn cho xuống ao tắm mát vì ghen tức. Nhiều gia đình khó tính kèm con chặt quá, hầu hết mái ngói đều vỡ toang do nhận những cơn mưa gạch đá, gặp tình cảnh dở khóc dở cười đó, cô gái chỉ còn cách ra thành phố để tìm hạnh phúc cho riêng mình, bởi đám trai làng quyết tẩy chay cho ế đến già. Khác với đám bạn thủa còn mặc quần thủng đít, do Hải Bắc là sinh viên học ngoài thành phố nên cao giá hơn một chút, chính vì thế lúc đến nhà bạn gái trồng cây si, Hải Bắc một mình một xe đạp thẳng tiến. Tuy trời tối nhưng nhờ ánh trăng khi mờ khi tỏ, Hải Bắc đạp xe tới đầu xóm Vạn chưa một lần sa xuống ổ gà, cây gạo ngay đầu nhà cô bạn gái đứng lặng im không lay động vì trời lặng gió, dù đeo kính cận nhưng Hải Bắc vẫn thấy có đàn quạ đậu tít trên những cành cao nhất.

Trong ngôi nhà cấp bốn đơn sơ, tiếng thoi đưa lách cách quen thuộc vang lên, giờ này chắc Hạ Huyền bạn gái của Hải Bắc vẫn chú tâm bên khung cửi. Giống như mấy nhà ở trong làng, cánh cổng nhà Hạ Huyền đã hé mở từ khi nào, Hải Bắc yên tâm dắt xe vào trong sân, bởi cậu tin chắc nhà bạn gái đã xích chó tận cuối vườn. Rót cho khách bát nước vối còn ấm, bà mẹ Hạ Huyền mỉm cười cầm chiếc rổ có mấy cuộc len đi ra ngoài, Hải Bắc đoán khi trời bắt đầu se lạnh, bạn gái mình sẽ được bà mẹ tặng cho chiếc khăn len nhiều màu sắc, thành quả của những buổi ngồi đan len và trông xe cho cậu. Hạ Huyền ngừng dệt vải ra buồng ngoài tiếp chuyện cùng bạn trai, vốn con nhà lao động nên cô quen với cảnh làm việc luôn tay không ngừng nghỉ, chính vì thế vừa nói chuyện cô vừa thêu một chiếc áo long bào do một thương gia đặt hàng, theo như lời của Hạ Huyền, khi nhận thêu chiếc long bào cho khách, cô sẽ mất khoảng bốn năm mới hoàn thành xong. Ngồi ngắm Hạ Huyền tỉ mẩn chăm chút từng đường kim mũi chỉ, Hải Bắc nhẩm tính thời gian thêu một chiếc áo lâu như vậy, khéo đến ngày vu quy việc thêu long bào vẫn chưa xong được.

Bằng một giọng nói êm ái, Hạ Huyền giải thích cho bạn trai việc cô phải dùng tới 10 cân sợ tơ tằm để dệt vải trước khi thêu, số vải để may long bào hết 12 mét, sợi kim sa được làm từ vàng thật, chưa kể khuy áo bằng đồng mạ vàng, rồi ngọc trai Phú Quốc để tô điểm làm mắt rồng. Không bận tâm đến những lời bạn gái nói, tranh thủ lúc cơn gió thổi làm tắt ngọn đèn dầu, Hải Bắc ôm lấy tấm thân mảnh dẻ của bạn gái rồi trao cô nụ hôn say đắm. Đã quen với thói bạo dạn của bạn trai, Hạ Huyền hưởng ứng lại một cách nhiệt tình, chàng sinh viên vừa hôn vừa cuống cuồng cho bàn tay đi thám hiểm cơ thể bạn gái, việc chạy đua với thời gian là có lí do, bởi vì nếu trong nhà tắt đèn lâu quá, bà mẹ Hạ Huyền sẽ từ ngoài cổng đánh tiếng đi vào.

Sự vụng trộm luôn có sức hấp dẫn riêng của nó, lúc ánh đèn dầu được thắp sáng, Hạ Huyền chỉnh lại quần áo rồi tiếp tục thêu thùa, ngồi đối bên cạnh là anh chàng si tình đang thở dồn dập như vừa chạy từ đầu làng tới vậy.

Thấy không còn sớm nữa, trước khi chia tay nhau Hải Bắc ghé tai Hạ Huyền nói nhỏ:

-Tháng 9 anh sẽ ra trường, đến tháng 11 anh nói bà nội tới thưa chuyện để cưới em nhé.

-Sao phải vội thế anh, Hạ Huyền ngạc nhiên hỏi.

Vừa gò lưng đạp xe qua mô đất, Hải Bắc vừa trả lời:

-Anh thích lấy em về làm vợ cho bà nội có cháu bế.