Ngày xưa vùng Mường Chiềng còn hoang vu, dân cư thưa thớt, các bản của người Mường, người Thái ẩn hiện sau những vạt lúa nương. Nhiều người nhớ lại, hồi đó có một người đàn ông dưới xuôi đã lên dựng một cái đền nhỏ ngay dưới gốc cây thị cổ, bà con trong vùng quen gọi là đền cây thị. Ngôi đền dựng ở một gò đất cao và hoang vắng, nhưng là thế đất rất đẹp, lưng tựa vào núi mặt hướng ra cửa sông. Người đàn ông thủ nhang ngôi đền chính là lão Hán, người qua lại chủ yếu là những lái buôn trâu, mấy bà buôn chuyến, lâu dần các con nhang đệ tử dưới xuối cũng biết đến mà tìm về hầu cửa thánh. Trải qua năm tháng, nhiều người cũng làm lễ trình đồng tại đây khiến đền cây thị bắt đầu nổi tiếng và được những người “căn cao số nặng” tìm về.

Đền cây thị được thập phương công đức nên bắt đầu xây dựng lại với tòa ngang dãy dọc khang trang và bề thế hơn rất nhiều. Lão Hán ngoài việc chăm lo hầu cửa thánh còn có thú vui là đánh xóc đĩa, ngày trước ít tiền đánh nhỏ, sau nhiều tiền mỗi lần mở bát là tiền triệu. Con bạc là những kẻ săn lùng đồ cổ, mấy tay lái trâu hay chủ bãi vàng dưới xuôi lên, tất cả bọn họ đều đã từng ngồi cùng sới bạc với lão.

Vào ngày giỗ của Thánh Mẫu hồi tháng ba năm đó, sau khi đóng cửa đền lão lại chui vào chiếu bạc để sát phạt, hôm đó thua nhẵn túi khiến lão phải về sớm. Cầm đèn pin soi đường, lão Hán men theo triền núi tối hun hút và trong cái lạnh tái tê mò về đền cây thị, khi chuẩn bị mở cổng, bỗng lão vấp phải một bé gái chừng 9 tuổi đang nằm rét run lập cập ngay cửa đền. Con bé nheo mắt vì chói do ánh đèn pin, nó ngước nhìn lão giọng thều thào:

- Cháu đói và rét quá.

Lòng trắc ẩn nổi lên, lão đưa con bé vào đền rồi lấy đĩa xôi đưa cho nó, trời lạnh nên xôi cứng như đá, vậy mà con bé ăn ngon lành.

Lão Hán ngáp dài vì buồn ngủ, lão chỉ tay vào góc đền nói cộc lốc:

- Lấy chiếu ở góc ban thờ, nửa trải xuống đất cho đỡ lạnh, nửa đắp thay chăn cho ấm, con bé vâng dạ rối rít làm theo.

Vì xót thương hoàn cảnh con bé mồ côi không nơi nương tựa, lão Hán nhận nó làm con nuôi và giúp lão mọi công việc trong đền, con bé được cái thông minh nhanh nhẹn nên lão rất hài lòng.

Nhiều lúc ngồi ăn nhậu với đám con nhang đệ tử, lão hay tự hào nói:

- Nhiều đứa trẻ bị bỏ lại cửa chùa và được các sư trụ trì đem lòng từ bi để nuôi nấng, bọn trẻ đó được ví như “hoa rơi cửa Phật”. Con bé này được nhà đền nhận nuôi là phúc phận của nó, số nó được gọi là “lộc vương cửa Thánh”, nói xong lão ngửa cổ nốc cạn chén rượu trong tiếng tán thưởng của đám nhậu cùng mâm.

Cô bé được gọi tên là Xoài, nó lớn lên cùng với tiếng đàn, tiếng sáo, tiếng hát của cung văn trong các lễ Hầu nhập Hạ; Lễ hầu Tán hạ; Lễ hầu tất niên. Dù còn ít tuổi nhưng hễ nhà đền có việc, nó một tay lo chu toàn tất cả khiến mọi người rất yêu qu‎í, được hưởng lộc thánh nên chỉ vài năm sau, từ một con bé đen đủi và gầy khẳng khiu như cây sậy, nó đã lớn phổng phao có da có thịt

..

Nhiều lần lão Hán đã không thể rời mắt khỏi bộ ngực thanh tân mới nhú sau lần áo mỏng của con bé, những lúc ngồi ăn cơm cùng mâm, trong lòng lão lại rạo rực một cảm giác khó tả. Vào kì kinh nguyệt đầu tiên, báo hiệu con bé Xoài đã trở thành thiếu nữ, lão Hoán bèn đuổi nó xuống ngủ ở gian nhà ngang gần kho củi, lão không cho nó nằm ngủ trong đền vì sợ ô uế cửa Thánh.