Đúng ngày ông công, ông táo, ngay từ sớm vừa thức giấc Cân đã nghe thấy tiếng cá chép quẫy trong chiếc chậu đồng cỡ nhỏ. Không giống như mọi nhà mua cá rồi thả vào bát, vào chậu dùng hàng ngày rồi đặt lên bàn thờ. Chiếc chậu đồng nhỏ không dùng vào việc sinh hoạt thường nhật, hàng ngày nó dùng để thả cánh hoa, đúng ngày tiễn táo quân về trời sẽ được mang ra thả cá chép rồi đặt trên bàn thờ cho trang trọng. Bình thường phải làm hết ngày 28 tháng chạp sẽ nghỉ, nhưng Cân vui mừng vì nghe ông Phát thông báo năm nay làm hết ngày 26 tháng chạp là lĩnh tiền nghỉ đón tết. Nhẩm tính thấy mình có mấy ngày dọn dẹp nhà cửa và đưa con trai đi chợ hoa và lượn khắp phố phường, tự dưng anh thấy có động lực để tiếp tục làm việc. Do quen việc nên dù đường phố đông đúc, Cân chạy xe máy một tay còn một tay giữ hai bao tải hàng chất cao ở phía sau lưng. Mặc cho ngày tết ai cũng bận rộn kiểu mua tranh bắn cướp, tuy thế bài học của lần giao hàng ở phố Hàng Cá nên anh vẫn yêu cầu người nhận kiểm đếm và ký nhận đầy đủ, sự cảm tính không có chỗ cho dù quen biết. Cuối năm đồng tiền quay vòng nhanh hơn, chẳng kiêng cữ đầu giờ sáng nên gần 10 giờ là Tạ Đình Cân đi một vòng thu tiền nợ, biết rõ dịp này trộm cắp và móc túi đông như trảy hội, chính vì thế anh thu tiền xong mang về nộp luôn để tránh bị rơi vãi. Từ lần được mời ăn cỗ và nhờ việc, ông Phát dù chưa một lần nhắc lại, tuy vậy anh biết việc đó vẫn dành cho mình. Sau mấy ngày tất bật, khi cầm tiền lương và khoản tiền thưởng từ tay ông chủ Thành Phát, tự dưng Cân ngỡ ngàng bởi ngoài khoản tiền như mọi năm, anh vẫn nhận được một cây giò, nửa cân hạy hướng dương của Nga cùng mấy gói ô mai làm quà tết. Dù chỉ là sự nối tiếp của năm ngoái, nhưng nó chứng tỏ ông chủ muốn chứng minh một điều, dù có vợ ở bên cạnh hay không, mọi việc đều diễn ra như nó vốn phải thế.
Chiều ngày 26 tháng chạp, sau khi làm nốt mọi việc rồi niêm phong nhà xưởng, Cân đã cùng mấy người ở xưởng may quay về phố Hàng Đường, tất cả tập trung trong phòng ăn dưới tầng một để dự buổi liên hoan trước ngày nghỉ tết. Vốn là người kiệm lời, ông Chu Minh Phát nâng cốc chúc mọi người sức khoẻ và hạnh phúc, ông hy vọng sang năm công việc sẽ khởi sắc, như vậy thu nhập sẽ tăng hơn năm nay để mọi người đảm bảo cuộc sống cho gia đình. Trước thềm năm mới mỗi người đều có mong ước riêng của mình, riêng Cân tự nhận thấy mình đang bước chậm nhưng bước chắc, anh không còn ham làm giàu vội vã như dạo trước. Kín đáo không thổ lộ ước mơ, nhìn anh chắc ông chủ lõi đời cũng chẳng thể đoán được tham vọng, bởi xét ra sự an phận thủ thường giúp Cân đánh lừa được kể cả những người tiếp xúc hàng ngày. Không la cà nhiều nơi, ngay sau bữa liên hoan Cân phi thẳng xe về nhà, tối nay anh dự định đưa con trai đi ngắm phố và mua sắm thêm vài thứ. Ngay khi dùng xong bữa tối, Cân móc tiền trong túi đưa cho vợ chi dùng trong mấy ngày tết. Vốn biết tính vợ căn cơ nên số tiền này khéo lại được mua vàng hay gửi tiết kiệm, bởi những hạng mục quan trọng như gà, măng, gạo nếp đều sắm đủ, giờ có thêm cây giò như vậy tết chẳng hề thua kém nhà nào. Ngắm gian phòng được don dẹp gọn gàng có một lọ gốm Chu Đậu kê trên chiếc đôn gỗ, Cân hiểu ngay chỉ còn thêm cành đào là tết đến xuân về. Thông thường đào mua từ hôm 27 tháng chạp, sau đó sáng ba mươi sẽ mua thêm bó hoa thược dược cắm vào chiếc lọ pha lê đặt trên nóc tủ. Riêng chiếc bàn tròn giả cổ vốn hay dùng ăn cơm và uống nước, ngày tết sẽ được phủ khăn rồi đặt bát hoa thuỷ tiên cho đủ lệ bộ. Dù ngoài phố náo nhiệt tấp nập đến đâu, chỉ cần vén mành bước vào trong gian phòng nhỏ và ấm cúng này, sự yên tĩnh giúp cho cả chủ và khách có những giây phút trò chuyện vui vẻ. Khi thấy việc sắm sửa đón tết đã gần như hoàn tất, Cân thở phào nhẹ nhõm bởi anh có 10 ngày nghỉ ngơi bên gia đình.
Đúng ngày 28 tháng chạp, cả khu nhà tất bật hơn vì bảy hộ đồng lòng gói bánh và luộc chung một nồi, đây có lẽ là lần hiếm hoi hội đủ mọi người. Trong lúc cánh phụ nữ gói bánh, Tạ Đình Cân pha sẵn ấm trà mạn rồi mang ra vỉa hè ngồi cùng mấy ông chủ hộ. Chiếc thùng tôn của ông thiếu tá sống trên tầng hai cùng chiếc kiềng của gã Khiêm đã sẵn sàng để tầm trưa sẽ nổi lửa. Vốn là người cẩn thận, cô Thoạt đã kiếm được hai bao tải mùn cưa nhằm bổ sung vào việc đun bánh. Không mấy khi thảnht thơi, ông hai Lạng dọn dẹp cửa hàng rồi ra ngồi thưởng trà cùng mọi người. Dù cửa hàng truyền thần đóng cửa không nhận việc từ hôm 26, tuy nhiên ông đã kịp mua cành đào phai cắm trong lọ gốm bày ngay phía trong để thêm sắc xuân. Ngày giáp tết bên nhà bà Diệu Thuần ở phố Bát Đàn rộn ràng vì đám cháu nội ngoại nghỉ tết kéo đến chơi, chưa kể con trai, con gái và dâu rể cũng xúm vào trang hoàng nhà cửa. Quanh năm đôi bạn già ngồi rủ rỉ tâm sự, nhưng mấy ngày tết lại chẳng ngồi bên nhau vì ngại bất tiện, ông hai Lạng chỉ biết ngồi ở phố Hàng Gà mong bà Diệu Thuần ghé qua bên này, chính bởi thế ông vẫn mở cửa hàng dù không nhận việc. Tiếng pháo nổ cộng tiếng cười nói, xen lẫn đó là tiếng chẻ củi cùng cảnh cắt tiết gà tạo thành bức tranh sinh động. Gã Nguyễn Bỉnh Khiêm còn cao hứng kể, dịp này ở quê gã mọi người hay đụng lợn, tuy nhiên trên thành phố việc đó chẳng thực hiện được. Quanh năm mọi người tất bật đi làm từ sáng đến chiều, nếu có về cũng hiếm khi giao lưu do bận đủ thứ việc không tên, có lẽ vì vậy nên mọi người sẵn lòng bỏ qua những hiềm khích để ngồi nói chuyện vui vẻ.
Dù có nồi bánh chưng đang đun, tuy nhiên do tham công tiếc việc, Nụ dành buổi sáng gói bánh xong nấu nồi thịt đông, đến chiều cô vẫn dọn hàng nước bán đến chiều bởi nhu cầu ngồi uống nước và hút thuốc vẫn đông. Chẳng mấy khi con trai được nghỉ học, cô rủ luôn cu Tạ Đình Yến mang truyện ra ngồi đọc và tận hưởng bầu không khí náo nhiệt hiếm có. Sáng mai sau khi rửa và ép bánh, cái tết chuẩn vị Hà Thành coi như đã hoàn thành được 80%, phần còn lại chính là việc mổ gà để luộc và làm mâm cỗ cũng tất niên. Vốn là người quen nếp sống thời bao cấp, chỗ măng lưỡi lợn đang ngâm bằng nước vo gạo được cô mua từ trước đó vài tháng cùng miến dong. Có lẽ người nhiều tâm tư nhất chính là ông hai Lạng, bởi trong lúc nhà nhà sum họp để hưởng cái tết đoàn viên, ông vẫn thấy hương vị tết còn thiếu khi không gặp được người tri kỉ của mình. Ngồi trên chiếc ghế đẩu kê ngoài vỉa hè, ông góp chuyện cùng mấy người đang nâu bánh chưng rồi đưa mắt nhìn về nơi cuối phố, dù dòng người đang ngược xuôi hối hả, nhưng bà Diệu Thuần chắc không thể xuất hiện như mong ngóng. Cành đào cây quất sắm đủ, riêng củ hoa thuỷ tiên đã được ông gọt từ trước đó hơn chục ngày, ngay chiều ba mươi lúc con dâu bưng mâm cỗ cúng tất niên đặt lên bàn thờ, bát thuỷ tiên thanh tao và mềm mại bắt đầu khoe sắc. Nghề chơi vốn lắm công phu, ông tiếc vì con trai gần 50 tuổi lại không hề có nhã hứng với thú chơi tao nhã đó. Vẫn biết hương vị ngày tết đã có đủ, tất cả chỉ đợi tiếng đồng hồ thánh thót điểm chuông để đốt bánh pháo chào đón năm mới, tuy thế nếu không gặp được người tri kỉ, với ông tết vẫn nhạt đi vài phần.
Trông nồi bánh chưng từ trưa đến 5 giờ chiều, Tạ Đình Cân giúp vợ dọn hàng chính thức nghỉ tết. Dù vợ bày tỏ việc sẽ nhập và bán bóng bay ngay hè phố, nhưng anh đã gạt phắt đi bởi làm quanh năm rồi nên cố thêm vài ngày cũng chẳng giàu được. Buổi tối là thời điểm nhà cô Thoạt bán hàng, việc trông nồi bánh chưng do Nguyễn Bỉnh Khiêm đảm trách, như vậy gã vừa phụ giúp vợ bán hàng vừa trông nồi bánh nên tiện cả đôi đường. Theo như thống nhất từ trước, sau 10 giờ đêm cánh đàn ông của mấy hộ trong cùng số nhà sẽ pha ấm trà đặc ngồi đàm đạo cho đến lúc vớt và rửa bánh mang về nhà ép. Dù có bảy nhà luộc chung nhau, nhưng cách buộc lạt đánh dấu nên chẳng nhà nào bị lẫn, quan trọng nhất là vớt bánh xong coi như hoàn thành việc chuẩn bị đón tết. Không giống như nhiều nơi, những ngày cuối cùng của năm nhưng nơi đây cửa hàng vẫn buôn bán tấp nập, thậm chí nhiều nhà vẫn tranh thủ bán mấy ngày tết gọi là thêm chút lộc. Trong mỗi gia đình ngoài cành đào khoe sắc, những bộ quần áo mới được mang ra là lượt cẩn thận rồi treo lên mắc đợi chủ nhân xúng xính vào sáng mùng một. Tạm gác lại những việc còn dang dở, sau khi dắt con trai đi ngắm phố phường đến mỏi chân, Tạ Đình Cân đưa con về nhà ăn tối, theo kế hoạch tối nay anh sẽ nằm nhà bật băng ca nhạc rồi cùng cả nhà thưởng thức đến khuya sẽ ra vỉa hè ngồi canh nồi bánh chưng. Lúc ngang qua phố Hàng Điếu, anh bất ngờ khi có người gọi tên mình, lúc quay lại hoá ra bà chủ Thành Phát. Đã vài tháng từ ngày đưa bà chủ vào nhà hộ sinh A, anh bất ngờ vì bà chủ xuất hiện ở đây, bởi sau lần sảy thai đó gần như bà chủ chưa từng quay về ngôi nhà ở phố Hàng Đường. Nhìn cu Tạ Đình Yến đứng cạnh bố, bà chủ Thành Phát mở túi lấy tiền gọi là mừng tuổi trước sau đó căn dặn:
-Anh đưa cháu về nhà rồi quay lại đây, tối nay tôi có chuyện quan trọng cần trao đổi.
Bình luận